Οι πρόσφατες αλλαγές στο σύνταγμα της Σλοβακίας σηματοδοτούν μια «μαύρη μέρα» για τη χώρα, προειδοποίησαν ακτιβιστές υπέρ της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, περιγράφοντας μέτρα όπως η αναγνώριση μόνο δύο φύλων ως μέρος μιας ευρύτερης κατάργησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στη χώρα της κεντρικής Ευρώπης.
Την Παρασκευή, το κοινοβούλιο της Σλοβακίας ψήφισε μια τροπολογία που περιελάμβανε μέτρα που στοχεύουν στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη χώρα, από το να ορίζει ότι τα μόνα αναγνωρισμένα φύλα είναι άνδρες και γυναίκες έως το να καθιστά σχεδόν αδύνατη την υιοθεσία παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια.
Τις ημέρες που ακολούθησαν, περισσότερες από 100 κλήσεις και email έχουν κατακλυστεί από το γραφείο της Iniciatíva Inakosť, του κορυφαίου οργανισμού υπεράσπισης της χώρας για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+.
«Οι άνθρωποι είναι φοβισμένοι, ανήσυχοι και αισθάνονται ανίσχυροι, καθώς έχουν γίνει όμηροι πολιτικών μέσω αυτής της τροπολογίας», δήλωσε ο Martin Macko, εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού. «Η τροπολογία απαγορεύει ρητά τη νομική αναγνώριση φύλου – (επιτίθεται) άμεσα στη ζωή των τρανς και των ίντερσεξ ατόμων».
Η ψηφοφορία υπέδειξε ότι η Σλοβακία ακολουθούσε τα βήματα της Ρωσίας, όπου απαγορεύεται στα ομόφυλα ζευγάρια να υιοθετούν παιδιά και απαγορεύονται οι αναφορές σε ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς και της Ουγγαρίας, όπου το κυβερνών κόμμα Fidesz της χώρας, με επικεφαλής τον δεξιό λαϊκιστή Βίκτορ Όρμπαν, έχει βάλει στο στόχαστρο τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+.
«Αυτή η τροπολογία απειλεί την ένταξη της Σλοβακίας στην ΕΕ και μας φέρνει ακόμη πιο κοντά στην αυταρχική Ρωσία», δήλωσε ο Μάκο. «Το παράδοξο είναι ότι αυτά τα μέτρα υιοθετήθηκαν σε μια εποχή που η αποδοχή των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στην σλοβακική κοινωνία αυξάνεται».
Από την επιστροφή του στην εξουσία το 2023, η κυβέρνηση με επικεφαλής τον λαϊκιστή Ρόμπερτ Φίκο έχει στοχεύσει την κοινότητα, εισάγοντας μέτρα όπως η κατάργηση της δημόσιας χρηματοδότησης για έργα που σχετίζονται με τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. «Είναι μέρος της στροφής του προς την ακροδεξιά πολιτική, την οποία χαρακτήρισε ως προπύργιο ενάντια στον προοδευτισμό… Ορισμένοι συντηρητικοί βουλευτές δικαιολόγησαν ακόμη και την ψήφο τους για την τροπολογία λέγοντας ότι αυτή ήταν η «τελευταία ευκαιρία» τους να εμποδίσουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα να επιτύχουν ισότητα».
Ο διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας Σλοβακίας, Ράντο Σλόμποντα, χαρακτήρισε τις αλλαγές ως «καταστροφικά νέα», σημειώνοντας ότι η τροπολογία θα έθετε το σύνταγμα της χώρας σε «άμεση σύγκρουση» με το διεθνές δίκαιο.
Σε μια δήλωση που αφορούσε αυτό που η οργάνωση χαρακτήρισε «δρακόντειες» συνταγματικές τροποποιήσεις, ο Σλόμποντα το περιέγραψε ως «άλλη μια σκοτεινή μέρα για τη Σλοβακία, η οποία ήδη αντιμετωπίζει μια σειρά από καταιγιστικές επιθέσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου».
Η οργάνωση είχε προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι οι συνταγματικές αλλαγές – οι οποίες βασίζονται στη νομοθεσία του 2023 που εμπόδιζε τη νομική αναγνώριση των τρανς ατόμων – αποτελούσαν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας των αρχών να καταργήσουν τα δικαιώματα στη Σλοβακία.
«Η κατάσταση για τις περιθωριοποιημένες ομάδες στη Σλοβακία -συμπεριλαμβανομένων των ΛΟΑΤΚΙ- ατόμων είναι ήδη τρομερή. Αυτές οι τροπολογίες ρίχνουν αλάτι στην πληγή», δήλωσε η Σλόμποντα. «Αντί να επιτίθενται στα ανθρώπινα δικαιώματα, οι αρχές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την έλλειψη νομικής προστασίας για όλες τις οικογένειες, την ισότητα στον γάμο και τα δικαιώματα των τρανς και των μη δυαδικών ατόμων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και τη νομική αναγνώριση φύλου».